بادی وزید و شمع جان مرا خاموش ساخت، بادی وزید و اهریمن بر من چیره شد.
آیا تا به حال به این اندیشیدهاید که ریشه « کلهاش باد داره» در کجاست؟ به گزارش پرشین بیوگرافی مردمان خونگرم جنوب ایران، داستانها و افسانههای ترسناک بسیاری دارند. یکی از تکاندهندهترین باورهای ترسناک، زار یا اهل هواست هر ساله مراسم بسیاری درباره آن برگزار میشود. مراسمی که در این باره برگزار میگردد، دارای یکسری رسوم، آیین، بخور و موسیقی ویژه است که همآوایی همه این عوامل نیازمند و ضروری خواهد بود. بادها گروههای گوناگونی دارند که پس از وارد شدن به کالبد آدمی، اندیشه و اختیار او را به دست میگیرند؛
مراسم زار جزیره هرمز
شناسایی باد و یا زار تنها از عهده کسانی برمیآید که با نام بابا یا ماما شناخته میشوند. زار خطرناکترین نوع باد است که میتواند همه انسانهای ده سال به بالا را گرفتار خود کند. زار به این دلیل خطرناکترین نوع باد خوانده میشود که همراه خود یک جن را نیز به بدن انسان وارد میکند. به همین دلیل مراسمی که برای افراد درگیر با زار گرفته میشود دارای دو مرحله است؛ نخست خارج کردن جن و سپس پایین آوردن زار. قربانی کردن بز و ریختن خون آن در تشت و گذاشتن تشت خون در مراسم یکی از بایدهاست چرا که باور بر آن است که باد زار تا زمانی که خون نخورد، به سخن نخواهد آمد. پس از مدتی، فرد آلوده به هوا از تشت خون خواهد نوشید و پس از آن به عضویت اهل هوا در خواهد آمد. در این مرحله بابازار یا مامازار گفتگوی خود را با زار آغاز میکند؛ زار برای خروج از کالبد انسان خواستههایی مطرح میکند که در مراسم اهل هوا، سفره خواستن نامیده میشود. این خواستهها میتوانند لباس، خیزران و یا طلا باشند. اگر به هر دلیلی باد تن فرد را ترک نکند، به دلیل درخواستها و کنترل انسان توسط او فرد دیوانه و یا نابود میشود.
بادها از آنسوی خلیج همیشه فارس به سواحل ایران میرسند؛ هند، تانزانیا، عمان و عربستان از جمله جاهایی است که بادها از آن میآیند. درباره بادها و زار کتابی با نام اهل هوا نوشته غلامحسین ساعدی و همچنین مستندی به نام بادجن ساخته ناصر تقوایی وجود دارد که میتواند در این باره دانستنیها و دانش ارزشمندی ارائه کند.
هیولاها و افسانههای بسیاری وجود دارد به گونهای که میتوان در این باره هزاران نمونه آورد و نوشت؛ امروز تلاش شد گوشه کوچکی از پتانسیل فولکورهای محلی به نمایش گذاشته شود. در گوشه گوشه این گلستان خرمبهار، داستانها و حماسههای گوناگونی وجود دارد که میتوانند به بازی، فیلم و یا سریال بدل شوند. همانگونه که پیشتر گفته شد، به دلیل عدم نوشتن و سینه به سینه نقل گشتن ادبیات و فولکور داستانی، این گنجینههای گرانبها روی به فراموشی گذاردهاند؛
زار(اهل هوی، اهل هوا) در زبان فارسی به معنی حالت آشفته و نزار و خراب است، اما به صورت اصطلاحی نام یکی از موجودات ماورایی در جنوب ایران و کرانههای خلیج فارس است. ریشه افسانههای پیرامون زار از قارهٔ آفریقا ست. برگزارکنندگان مراسم زار با نواختن طبلها، دهلها یا دمامهایشان، و سوزاندن بخور زار، افراد را به یک شوریدگی جذبهگونه دچار میسازند. زیر مجموعه اهل هوا
- مشایخ
- سادات
۳نوبان
- زار
- بانیان
- جنو
- دینگمارو
- بحری
- جنگلی
و و
کسانی که درمراسم اهل هوا فعالیت میکنند باید آداب اولیه و احترامات کافی در مورد آن مطالعه بفرمایند وگرنه ممکن است با حرکتی غیرعمد باعث ناراحتی شیوخ زار شوند.